بررسی انتقادی «رویآورد یادگیری به رشد اخلاقی» از منظر قرآن
سال هفتم، شماره دوم، پیاپی 25، تابستان1393
صادق کریمزاده / استادیار گروه علوم تربیتی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) skarimzadeh178@yahoo.com
دریافت: 16/12/1392- پذیرش:30/4/1393
چکیده
هدف این مقاله، توصیف جنبههای مختلف فرایند رشد اخلاقی در رویآورد یادگیری و بررسی انتقادی آن، بهویژه از طریق تعالیم اسلامی و به روش اسنادی است. رویآورد مزبور، رشد اخلاقی را «یادگیری انجام رفتار اجتماعی مورد پذیرش جامعة خاص، که از طریق پیامدهای آن تقویت میشود» توصیف میکند. گستره این فرایند، «رفتار اجتماعی پذیرفتهشده» و مؤلفه اصلی آن «رفتار اخلاقی»، در برابر شناخت و هیجان اخلاقی، بوده و تقویت، بهویژه شکل اجتماعی آن، سازوکار عمده بهشمار میرود. عدم پذیرش ارزشهای ذاتی و نیز ارزشهای اخذشده از منابع فرااجتماعی، عدم تسری مرز اخلاق به رفتارهای اخلاقی ناسازگار با هنجارهای موجود، نادیدهگرفتن مؤلفههای شناختی و هیجانی اخلاق و غفلت از سازوکارهایی غیر از تقویت، کاستیهای عمدهای است که از دیدگاه اسلامی مواضع این رویآورد را به چالش میکشد.
کلیدواژها: قرآن، رویآورد یادگیری، چیستی، گستره، مؤلفه، سازوکار.