تعریف خانواده درمانی

این مقاله پژوهشی به تمامی سوالات شما در زمینه تعریف خانواده درمانی پاسخ می دهد.

هدف از خانواده درمانی چیست؟
هدف از خانواده درمانی: کمک به اعضای خانواده در شناسایی و درک بهتر تاثیر رفتارهای خاص بر روی سایر افراد می باشد.

در واقع خانواده درمانی کمک می کند که اعضای خانواده روش های جدیدی را در مورد ارتباط با سایر افراد و حل اختلافات، یاد بگیرند و همچنین این روش درمانی یک سری راه های ارتباطی جدیدی را مابین اعضای خانواده ایجاد می کند.

انواع مختلف خانواده درمانی چه روش هایی می باشند؟
یک سری روش های مشاوره ای وجود دارند که برای تعریف خانواده درمانی مورد استفاده قرار می گیرد و عبارتند از:

۱-ساختار درمانی در تعریف خانواده درمانی
ساختار درمانی روشی است که توسط سالوادور مینوچین[۱] معرفی شده است. تمرکز این روش درمانی بر روی پنج اصل خاص می باشد.

پنج اصل خاص مربوط به ساختار درمانی عبارتند از:
درمانگر ساختاری به جای تمرکز بر روی وضعیت روانی افراد، بر روی تعاملات و بر هم کنش های بین فردی متمرکز می شود و یک ماتریس هویت (تعریف: ماتریکس هویت بر مبنای تعاملات شخصی در داخل خانواده به صورت زوج زوج می باشد ) تشکیل می دهد. ساختار خانواده که بر مبنای تعاملات اجتماعی بین تک تک اعضا می باشد.

در واقع ساختار خانواده ی خوب، ساختاری است که دارای عملکرد خوب بر مبنای نحوه واکنش و توسعه خانواده و بر اساس نیازهای خانواده باشد. درمانگر خانواده، به خانواده برای رشد یافتن فراتر از محدودیت های مربوط به الگوهای رشد و توسعه یافتن به عنوان یک نهاد کمک می کند.

لذا ۵ اصل ساختار درمانی شامل:
وضعیت روانی تک تک اعضای خانواده
تعاملات بین فردی بر اساس ماتریس هویت
تشکیل ساختار خانواده بر اساس تعامل اجتماعی
توسعه خانواده و پاسخگویی به نیاز اعضای خانواده
در نظر گرفتن الگوهای رشد خانواده به عنوان یک نهاد (یا یک کل منسجم)
۲-روش درمان استراتژیک [۲] در تعریف خانواده درمانی
خانواده درمانی استراتژیک نظریه ای می باشد که از ترکیب یک سری روش های روان درمانی به دست آمده است. پنج بخش مختلف مربوط به روش درمان استراتژیک شامل: یک مرحله اجتماعی ابتدایی، مرحله مشکل، مرحله تعامل، مرحله هدف و مرحله تعیین وظیفه می باشد.

۳-روش درمان سیستماتیک [۳].
روش درمان سیستماتیک ریشه در خانواده درمانی دارد و برخی مواقع به عنوان روش درمان سیستم های خانواده شناخته می شود.

یک سری روش های درمان سیستم های خانوادگی وجود دارند که منجر به تشکیل مفهوم فعلی روش درمان سیستماتیک شده اند.

در سال های اخیر روش درمان سیستماتیک از علیت خطی فراتر رفته است و در حال حاضر مشکلات را به عنوان واقعیتی که تحت تاثیر موارد اجتماعی و زبان شناختی قرار گرفته اند، در نظر می گیرد.

۴-روایت درمانی [۴].
تفاوت روایت درمانی نسبت به سایر روش ها ماین است که فرد را تشویق می کند تا خود واقعیش باشد و از مجموعه مهارت خودش برای شناسایی مشکل و همچنین به حداقل رسانی مشکلات مربوط به زندگی روزمره استفاده کند.

ایده مربوط به روایت درمانی عبارت از این مورد می باشد که افراد یک سری داستان های شخصی را ایجاد می کنند و این داستان به آنها کمک می کند تا خودشان را بشناسند و همچنین به این نتیجه برسند که ابزارهای مناسبی برای زندگی شان در اختیار دارند.

نکته مهمی که در روایت درمانی وجود دارد عبارت از کمک کردن به فرد روایت کننده برای داشتن یک دید مشخص، رشد یافتن و حمایت شدن در زندگی خودش و راهنمایی کردن وی در مسیر زندگیش می باشد.

۵-روش درمان میان نسلی [۵].
روش درمان میان نسلی این توانایی را در اختیار درمانگران قرار می دهد تا تعاملات و بر هم کنش های موجود مابین افراد یک خانواده را در مابین نسل های مختلف بررسی کند.

مشاهدات و تحلیل های درمانگر خانواده از تعاملات موجود به درمانگر کمک می کند تا مشکل اصلی موجود در داخل گروه خانواده را مشخص کند. درمانگر علاوه بر مشکلات موجود، همچنین موقعیت های چالش زا یا استرس زای مربوط به آینده را هم مشخص می کند.

مفاهیم مربوط به روش درمان میان نسلی به صورت مکرر توسط سایر درمانگران به کار گرفته می شود تا در دوره های درمانی برگزار شده، یک دید مناسبی از مشکلات موجود به دست بیاید.

۶-ارتباط درمانی [۶].
درمان مشکلات ارتباطی یک نیاز رایج می باشد، به خصوص در رابطه با ارتباط درمانی و زمانی که مشکلات مابین زوجین ناشی از نبود ارتباط باشد. مشکلات ارتباطی مابین زوجین می تواند به دلیل تفاوت های موجود در پس زمینه های فرهنگی و یا تجربیات شخصی ایجاد شود.

سایر موقعیت هایی که می توانند منجر به ایجاد مشکلات ارتباطی شوند شامل:

آسیب،
رازداری،
مشکلات سلامت روانی
و غیره
گزینه های زیادی برای شناسایی مشکلات ارتباطی وجود دارند که می توانند مربوط به پیشرفت فردی یا دو فرد موجود در یک رابطه صمیمی و زناشویی باشند.

یک درمانگر آموزش دیده می تواند به یک فرد کمک کند تا در رابطه با بهترین استراتژی هایی که می تواند شامل بهبود مهارت ها و توانایی ارتباطی باشد، تصمیم گیری مناسبی داشته باشد.

استراتژی ها شامل گوش دادن فعال، ارتباط آزاد و ارتباط واسطه ای می باشد.

آموزش روان شناختی [۷].
روش مربوط به آموزش دادن به افراد دارای شرایط سلامت روانی و خانواده های آنها به منظور کمک به آنها برای قوی شدن و حمایت از شرایط موجود، آموزش روان شناختی نامیده می شود.

آموزش روان شناختی یک ابزار قوی در برابر بدنام سازی مربوط به شرایط سلامت روانی و افرادی می باشد که به صورت روزمره با چنین چالش هایی مواجه هستند.

آموزش روان شناختی برای چهار هدف گسترده از ذهن تعریف شده است:

مبادله اطلاعات؛
تجویز دارویی و حمایت درمانی؛
آموزش و حمایت به صورت خود کمکی؛
دسترسی به یک محیط ایمن به منظور بیان کردن احساسات درونی و خالی کردن خود
مشاوره رابطه ای[۸].
تنها مشکلات ساده و راحت موجود در زندگی شما که می توانند منجر به ایجاد استرس شوند یا یک سری محدودیت هایی را برای هر رابطه ای ایجاد کنند، صرفا مربوط به مشکلات رابطه ای نمی باشند.

سایر مشکلاتی که می توانند منجر به بروز استرس شوند شامل بیماری مزمن، نبود ارتباط موثر، تفاوت های فرهنگی، خیانت و نبود کلی اعتماد می باشد.

معمولا مشاوره ارتباطی زمانی ایجاد می شود که یک زوج تلاش می کند تا مشخص کند که آیا بر روی رفع مشکلاتشان کار کنند و به روابط مشترک ادامه دهند یا اینکه باید از رابطه موجود صرف نظر کنند.

یک سری از روش های درمانی دیگری هم وجود دارند که در این مقاله بیان نشده اند و عبارت از هدایت کردن، نظریه سیستم ها، واقعیت درمانی، جنوگرام[۹] و سایر موارد می باشند.

به منظور به دست آوردن اطلاعات بیشتر در رابطه با این روش های درمان یا روش های درمانی که در بالا لیست شده اند، با یک درمانگر خانواده مشورت کنید.

منبع: مرکز مشاوره و روانشناسی مشاورانه- تعریف خانواده درمانی